Kali Linux, özellikle siber güvenlik alanında kullanılan, Debian tabanlı bir Linux dağıtımıdır. Saldırı testleri, güvenlik taramaları, kırma/zorlama (penetration testing) ve diğer güvenlikle ilgili görevler için geliştirilmiş bir dizi araç ve yazılım içerir. kali linux temel komutlar hakkında detaylı bilgileri yazının devamında ulaşabilirsiniz. Kali Linux’un öne çıkan özellikleri şunlardır:
Siber Güvenlik Odaklı: Kali, ağ güvenliği uzmanları, etik hackerlar ve bilgi güvenliği araştırmacıları tarafından kullanılmak üzere tasarlanmıştır. İçerdiği araçlar, güvenlik açıklarını bulma, sistem zafiyetlerini test etme ve güvenlik ihlallerini önleme konusunda yardımcı olur.
Geniş Araç Yelpazesi: Kali Linux, 600’den fazla güvenlik testi aracını barındırır. Bu araçlar arasında şifre kırıcılar, ağ tarayıcılar, sızma testi araçları ve zararlı yazılım analiz araçları bulunur.
Live CD/USB Desteği: Kali, bir sabit diske kurulmadan USB sürücüsü veya DVD üzerinden doğrudan çalıştırılabilir (Live mod). Bu özellik, sistem üzerinde iz bırakmadan güvenlik testleri yapılmasını sağlar.
Özelleştirilebilir: Kali Linux, kullanıcıların ihtiyaçlarına göre özelleştirilebilir. Kullanıcılar, sadece kendilerine gerekli olan araçları içerecek şekilde sistemi yapılandırabilirler.
Düzenli Güncellemeler: Kali, düzenli olarak güncellenir ve güvenlik araçlarının en son sürümlerini içerir.
Çoklu Platform Desteği: Kali, ARM mimarisine sahip cihazlar da dahil olmak üzere çeşitli platformlarda çalışabilir.
Topluluk ve Eğitim Desteği: Kali Linux, geniş bir kullanıcı ve geliştirici topluluğuna sahiptir. Bu topluluk, yeni başlayanlardan uzmanlara kadar her seviyeden kullanıcıya yardımcı olur. Ayrıca, Kali Linux kullanımı üzerine çeşitli eğitim materyalleri ve sertifikasyon programları mevcuttur.
1. ls (Listeleme)
2.cd (Dizin Değiştirme)
3.pwd (Mevcut Dizini Yazdırma)
4.mkdir (Klasör Oluşturma)
5.rm (Silme)
6.cp (Kopyalama)
7.mv (Taşıma veya Yeniden Adlandırma)
8.cat (Dosya İçeriğini Gösterme)
9.nano/vi (Metin Editörleri)
10.chmod (İzin Değiştirme)
11.chown (Sahiplik Değiştirme)
12.top (Sistem İzleme)
Kali Linux Temel Komutlar ve Örnek Kullanımları
ls : Listeleme
Temel Kullanım
kali linux temel komutlar arasında en çok ihtiyaç duyulan komutlar arasındadır.
ls
Bashls
: Mevcut dizindeki tüm dosya ve klasörleri listeler.
Ayrıntılı Listeleme
ls -l
ls -l
: Dosyaları ayrıntılı bir şekilde listeler. Dosya izinleri, sahip olduğu kullanıcı ve grup, boyut, son değiştirilme tarihi ve dosya adı gibi bilgileri içerir.
Gizli Dosyaları Dahil Etme
ls -a
ls -a
: Gizli dosyaları (adı nokta ile başlayan dosyalar) da dahil ederek listeler.
Ayrıntılı ve Gizli Dosyaları Gösterme
ls -la
ls -l -a
ls -la
veya ls -l -a
: Hem ayrıntılı listeleme yapar hem de gizli dosyaları gösterir.
Boyuta Göre Sıralama
ls -lS
ls -lS
: Dosyaları boyutlarına göre sıralayarak listeler.
Ters Sıralama
ls -lr
ls -lr
: Dosyaları alfabetik sıranın tersi şeklinde listeler. -lS
ile birlikte kullanıldığında, en küçük dosyadan en büyüğe doğru listeler.
Değiştirilme Tarihine Göre Sıralama
ls -lt
ls -lt
: Dosyaları son değiştirilme tarihlerine göre sıralar. En son değiştirilen dosya en üstte gösterilir.
İnsancıl Okunabilir Boyut Formatı
ls -lh
ls -lh
: Dosya boyutlarını kolay okunabilir formatta (K, M, G gibi) gösterir.
Renkli Çıktı
ls --color
ls --color
: Dosya ve klasörleri farklı renklerde gösterir. Bu, dosya türlerini ayırt etmeyi kolaylaştırır.
Recursive Listeleme
ls -R
ls -R
: Mevcut dizin ve alt dizinlerdeki tüm dosya ve klasörleri listeler.
man ls
ls
komutunun bu parametreleri, günlük kullanımda dosya yönetimini kolaylaştırmak ve istediğiniz bilgilere hızlıca ulaşmak için oldukça faydalıdır. Her bir parametrenin kullanımı, spesifik ihtiyaçlara göre farklılık gösterebilir. Bu komutlar hakkında daha fazla bilgi almak için terminal üzerinden man ls
komutunu kullanarak komutun kullanım kılavuzuna ulaşabilirsiniz.
cd : Dizin Değiştirme
kali linux temel komutlar arasında en yaygın olarak kullanılan arasında.
Ana Dizine Gitme
cd
cd ~
cd
veya cd ~
: Bu komutlar, kullanıcının ana dizinine (home directory) gitmenizi sağlar. ~
işareti, mevcut kullanıcının ana dizinini temsil eder.
Bir Üst Dizine Gitme
cd ..
cd ..
: Mevcut dizinden bir üst dizine çıkar. Örneğin, /usr/local/bin
dizinindeyken cd ..
komutunu kullanırsanız, /usr/local
dizinine gidersiniz.
Belirli Bir Dizine Gitme
cd /dizin/yolu
cd /dizin/yolu
: Belirtilen tam yola gider. Örneğin, cd /var/www
komutu, sizi /var/www
dizinine götürür.
Göreli Yol Kullanarak Dizin Değiştirme
cd dizinAdi
cd dizinAdi
: Mevcut dizinden, belirtilen alt dizine geçiş yapar. Eğer mevcut dizinin içinde dokumanlar
adında bir dizin varsa, cd dokumanlar
komutu sizi bu dizine götürür.
Önceki Dizine Geri Dönme
cd -
cd -
: Bu komut, sizi en son bulunduğunuz dizine geri götürür. Bu, iki dizin arasında hızlıca geçiş yapmak için kullanışlı bir yoldur.
Uzun Dizin Adlarında Otomatik Tamamlama
Linux’ta, cd
komutunu yazdıktan sonra dizin adının bir kısmını yazıp Tab
tuşuna basarak dizin adlarını otomatik tamamlayabilirsiniz. Bu, özellikle uzun veya karmaşık dizin adları için zaman kazandırır.
pwd
cd
komutu, Linux dosya sistemi içinde gezinmenin temelidir ve sık sık kullanılır. Bu komutun etkili kullanımı, terminal üzerinde çalışırken zaman kazandırır ve iş akışınızı hızlandırır. Herhangi bir dizinde olduğunuzda pwd
(print working directory) komutunu kullanarak o anki konumunuzu kontrol edebilirsiniz. Bu, özellikle karmaşık dizin yapılarında navigasyon yaparken yardımcı olur.
mkdir : Klasör Oluşturma
Temel Kullanım
mkdir my_folder
Bu temel kullanım, yalnızca adını verdiğiniz klasörü oluşturur. “my_folder” adında bir klasör oluşturur.
Birden Fazla Klasör Oluşturma
mkdir folder1 folder2 folder3
Bu komut, “folder1”, “folder2” ve “folder3” adında üç farklı klasör oluşturur.
Rekürsif Klasör Oluşturma
mkdir -p parent_folder/child_folder
mkdir -p [ana klasör/yol]/[alt klasör] Bu komut, “parent_folder” adında bir ana klasör oluşturur ve içinde “child_folder” adında bir alt klasör oluşturur
Mutlak Yol Kullanma
mkdir /home/kullanici_adi/yeni_klasor
mkdir [mutlak yol]/[klasör adı] Bu kullanım, belirli bir mutlak yol altında klasör oluşturmanıza olanak tanır. “/home/kullanici_adi/yeni_klasor” yolunda yeni bir klasör oluşturur.
Klasör Adında Boşluk veya Özel Karakter Kullanma
mkdir "my folder" # Boşluk içeren bir klasör adı
mkdir "my_folder_1" # Alt çizgi içeren bir klasör adı
mkdir "my-folder-2" # Tire içeren bir klasör adı
mkdir “[klasör adı]” Bu kullanım, klasör adında boşluk veya özel karakterler bulunan klasörler oluşturmanıza olanak tanır.
rm : Dosya Silme
Dosya Silme
rm myfile.txt
rm [dosya_adı] Bu temel kullanım, belirtilen dosyayı siler, “myfile.txt” adlı dosyayı siler
Birden Fazla Dosya Silme
rm file1.txt file2.txt file3.txt
rm [dosya_adı_1] [dosya_adı_2] [dosya_adı_3] Bu kullanım, birden fazla dosyayı aynı anda silmenize olanak tanır. “file1.txt”, “file2.txt” ve “file3.txt” adlı üç farklı dosyayı siler.
Klasör Silme (Boş Klasör)
rmdir empty_folder
rmdir [klasör_adı] Bu komut, boş bir klasörü silmek için kullanılır “empty_folder” adındaki boş bir klasörü siler.
Klasör ve İçeriğini Silme (Rekürsif)
rm -r my_folder
rm -r [klasör_adı] Bu kullanım, bir klasörü ve içeriğini rekürsif olarak (alt klasörleri ve dosyalarıyla birlikte) silmek için kullanılır”my_folder” adındaki klasörü ve içeriğini tamamen siler.
Klasör ve İçeriğini Güvenli Bir Şekilde Silme (Rekürsif)
rm -rI my_folder
rm -rI [klasör_adı] Bu kullanım, bir klasörü ve içeriğini güvenli bir şekilde (izinleri sorma) rekürsif olarak silmek için kullanılır “my_folder” adındaki klasörü ve içeriğini silmeden önce izinleri onaylamanızı ister.
Tüm Dosyaları ve Klasörleri Silme
rm -rf my_folder
rm -rf [klasör_adı] Bu kullanım, belirtilen klasörü ve içeriğini izin sormadan hızlı bir şekilde ve kalıcı olarak siler. Bu komutu kullanırken çok dikkatli olun, çünkü veriler geri dönüştürülemez “my_folder” adındaki klasörü ve içeriğini hızlı bir şekilde siler.
cp : Kopyalama
Dosya Kopyalama
cp myfile.txt /yeni_klasor/
cp [kaynak_dosya] [hedef_konum] Bu temel kullanım, belirtilen kaynak dosyayı hedef konuma kopyalar “myfile.txt” adlı dosyayı “/yeni_klasor/” konumuna kopyalar.
Birden Fazla Dosya Kopyalama
cp file1.txt file2.txt /yeni_klasor/
cp [dosya_1] [dosya_2] [dosya_3] [hedef_konum] Bu kullanım, birden fazla dosyayı aynı anda hedef konuma kopyalamanıza olanak tanır “file1.txt” ve “file2.txt” adlı iki dosyayı “/yeni_klasor/” konumuna kopyalar.
Klasör Kopyalama (Rekürsif)
cp -r my_folder /yeni_klasor/
cp -r [kaynak_klasor] [hedef_konum] Bu kullanım, belirtilen kaynak klasörü ve içeriğini hedef konuma rekürsif olarak (alt klasörleri ve dosyalarıyla birlikte) kopyalar, “my_folder” adlı klasörü ve içeriğini “/yeni_klasor/” konumuna kopyalar.
Kopyalama işlemi sırasında ilerleme gösterme
cp -v myfile.txt /yeni_klasor/
cp -v [kaynak_dosya] [hedef_konum] Bu kullanım, kopyalama işlemi sırasında işlemi daha ayrıntılı bir şekilde gösterir
Kopyalama işlemi sırasında izinleri koruma
cp -p myfile.txt /yeni_klasor/
cp -p [kaynak_dosya] [hedef_konum] Bu kullanım, kaynak dosyanın izinlerini koruyarak kopyalar.
mv : Taşıma veya Yeniden Adlandırma
Dosya Taşıma
mv myfile.txt /yeni_klasor/
mv [kaynak_dosya] [hedef_konum] Bu temel kullanım, belirtilen kaynak dosyayı hedef konuma taşır “myfile.txt” adlı dosyayı “/yeni_klasor/” konumuna taşır.
Dosya Yeniden Adlandırma
mv eski_ad.txt yeni_ad.txt
mv [eski_ad] [yeni_ad] Bu kullanım, bir dosyanın adını yeniden adlandırmanıza olanak tanır, “eski_ad.txt” dosyasının adını “yeni_ad.txt” olarak değiştirir.
Birden Fazla Dosya Taşıma veya Yeniden Adlandırma
mv file1.txt file2.txt /yeni_klasor/
mv [dosya_1] [dosya_2] [dosya_3] [hedef_konum] Bu kullanım, birden fazla dosyayı aynı anda hedef konuma taşımanıza veya yeniden adlandırmanıza olanak tanır. “file1.txt” ve “file2.txt” adlı iki dosyayı “/yeni_klasor/” konumuna taşır.
Klasör Taşıma (Rekürsif):
mv -r my_folder /yeni_klasor/
mv -r [kaynak_klasor] [hedef_konum] Bu kullanım, belirtilen kaynak klasörün içeriğini ve alt klasörlerini hedef konuma rekürsif olarak taşır. “my_folder” adlı klasörü ve içeriğini “/yeni_klasor/” konumuna taşır.
cat : Dosya İçeriğini Gösterme
Temel Kullanım
cat myfile.txt
cat [dosya_adı] Bu temel kullanım, belirtilen dosyanın içeriğini konsol ekranında görüntüler. “myfile.txt” adlı dosyanın içeriğini gösterir.
Birden Fazla Dosyanın İçeriğini Görüntüleme
cat file1.txt file2.txt file3.txt
cat [dosya_1] [dosya_2] [dosya_3] Bu kullanım, birden fazla dosyanın içeriğini sırayla konsol ekranında gösterir. “file1.txt”, “file2.txt” ve “file3.txt” adlı dosyaların içeriğini gösterir.
Dosya İçeriğini Numaralandırma
cat -n myfile.txt
cat -n [dosya_adı] Bu kullanım, dosya içeriğini satır numaraları ile birlikte gösterir. “myfile.txt” adlı dosyanın içeriğini satır numaraları ile birlikte gösterir.
Dosya İçeriğini Tam Ekran Geçişsiz Görüntüleme
cat myfile.txt | less
cat [dosya_adı] | less Bu kullanım, dosya içeriğini tam ekran geçişsiz bir görüntüleme aracı olan less
ile birlikte kullanarak görüntüler. “myfile.txt” adlı dosyanın içeriğini less
ile daha rahat bir şekilde görüntüler.
Dosya İçeriğini Başka Bir Dosyaya Kaydetme
cat source.txt > destination.txt
cat [kaynak_dosya] > [hedef_dosya] Bu kullanım, belirtilen kaynak dosyanın içeriğini hedef dosyaya kopyalar .”source.txt” dosyasının içeriğini “destination.txt” dosyasına kopyalar veya oluşturur.
nano/vi Metin Editörleri
nano dosya.txt
nano dosya.txt
: dosya.txt
‘yi Nano editöründe açar.
vi dosya.txt
vi dosya.txt
: dosya.txt
‘yi Vi editöründe açar.
chmod İzin Değiştirme
Chmod
komutu, dosya veya klasörlerin okuma, yazma ve çalıştırma izinlerini ayarlamak veya değiştirmek için kullanılır. İzinler, dosyaların veya klasörlerin kullanıcılar, gruplar ve diğerleri tarafından nasıl erişilebileceğini belirler. İşte chmod
komutunun kullanımı ve örnekleri:
Temel Kullanım
chmod [izinler] [dosya_adı]
chmod [izinler] [dosya_adı] Bu temel kullanım, belirtilen dosyanın veya klasörün izinlerini belirli bir şekilde ayarlar veya değiştirir. İzinler, sayısal veya sembolik bir notasyon kullanılarak belirtilir.
Örnek 1: Dosyanın okunabilir, yazılabilir ve çalıştırılabilir izinlere sahip olduğunu belirtmek için sayısal notasyon kullanımı:
chmod 777 myfile.txt
Bu komut, “myfile.txt” adlı dosyanın herkes tarafından okunabilir, yazılabilir ve çalıştırılabilir izinlere sahip olduğunu belirtir.
Örnek 2: Dosyanın okunabilir ve yazılabilir izinlere sahip olduğunu belirtmek için sembolik notasyon kullanımı:
chmod u+rw myfile.txt
Bu komut, sadece dosyanın sahibinin (kullanıcı) dosyayı okuyabileceğini ve yazabileceğini belirtir.
Sayısal Notasyon
chmod
komutunda sayısal bir notasyon kullanarak izinleri belirlemek için, izinler için sayıları kullanırsınız. Her izin türü için belirli bir sayı değeri vardır:
r
(read) – 4w
(write) – 2x
(execute) – 1
Bu izinlerin toplamıyla bir izin seti oluşturabilirsiniz. Örneğin, sadece okuma izni vermek isterseniz, bu izinleri toplarız: r
(4).
Sembolik Notasyon
chmod
komutunda sembolik bir notasyon kullanarak izinleri belirlemek için, izinleri semboller ve operatörlerle belirtirsiniz. İşte bazı sembolik notasyon örnekleri:
u
(user) – Dosyanın sahibig
(group) – Dosyanın ait olduğu grupo
(other) – Diğer kullanıcılara
(all) – Tüm kullanıcılar (u, g ve o’nun toplamı)
Operatörler
+
(plus) – İzinleri ekler-
(minus) – İzinleri çıkarır=
(equals) – İzinleri belirli bir şekilde ayarlar
Örnek 1: Dosyayı herkese yazma izni vermek için sembolik notasyon kullanımı:
chmod a+w myfile.txt
Örnek 2: Dosyanın sahibine yazma izni vermek ve diğerlerinin tüm erişim izinlerini kaldırmak için sembolik notasyon kullanımı:
chmod u+w,go-rwx myfile.txt
chmod
komutu, dosya ve klasör izinlerini özelleştirmenize olanak tanır. İzinleri belirlerken dikkatli olun, yanlış izinler dosyanın veya sisteminizin güvenliğini tehlikeye atabilir.
chown : Sahiplik Değiştirme
chown
komutu, bir dosya veya klasörün sahibini ve grup sahibini değiştirmek için kullanılır. Bu komut, sistem yöneticilerinin dosya ve klasör sahipliği ve izinlerini yönetmesine yardımcı olur.
Temel Kullanım
chown yeni_kullanici:yeni_grup myfile.txt
chown [yeni_sahip]:[yeni_grup] [dosya_adı]
Bu temel kullanım, belirtilen dosyanın veya klasörün sahibini ve grup sahibini değiştirir. [yeni_sahip]
ve [yeni_grup]
alanları, dosyanın veya klasörün yeni sahibinin ve yeni grup sahibinin kullanıcı adını veya grup adını içerir.
Örnek 1: Dosyanın sahibini “yeni_kullanici” olarak ve grup sahibini “yeni_grup” olarak ayarlamak için:
Sadece Sahip Değiştirme
chown yeni_kullanici myfile.txt
chown [yeni_sahip] [dosya_adı] Bu kullanım, dosyanın veya klasörün sahibini değiştirir, ancak grup sahibini değiştirmez. Dosyanın sahibini “yeni_kullanici” olarak değiştirir.
Sadece Grup Sahibi Değiştirme
chown :yeni_grup myfile.txt
chown :[yeni_grup] [dosya_adı] Bu kullanım, dosyanın veya klasörün grup sahibini değiştirir, ancak sahibini değiştirmez. Dosyanın grup sahibini “yeni_grup” olarak değiştirir.
Sadece Sahip ve Grup Sahibi Değiştirme
chown yeni_kullanici:yeni_grup myfile.txt
chown [yeni_sahip]:[yeni_grup] [dosya_adı]
Bu kullanım, hem sahibi hem de grup sahibi değiştirir. Dosyanın sahibini “yeni_kullanici” olarak ve grup sahibini “yeni_grup” olarak değiştirir.
chown
komutunu kullanırken, yeni sahibi ve grup sahibini dikkatli bir şekilde belirttiğinizden emin olun ve dosyaların veya klasörlerin sahipliğini değiştirmenin gerektiği durumları iyi anlayın. Ayrıca, bu komutu root veya uygun izinlere sahip bir kullanıcı olarak kullanmanız gerekebilir, aksi takdirde işlem başarısız olabilir.
top : Sistem İzleme
Kali Linux’ta top
komutu, sistemdeki işlem ve kaynak kullanımını gerçek zamanlı olarak izlemek ve kontrol etmek için kullanılan bir komuttur. top
komutu, birçok farklı bilgiyi gösterir ve sistem yöneticileri ve geliştiriciler tarafından yaygın olarak kullanılır. İşte top
komutunun kullanımı ve örnekleri
Temel Kullanım
top
kali linux temel komutlar arasında sistem izleme için top
komutunu başlatır ve sistemdeki çalışan işlemleri gerçek zamanlı olarak izlemeye başlar. top
ekranı, CPU kullanımı, bellek kullanımı, çalışan işlemler ve diğer sistem bilgilerini gösterir.
top
ekranında gösterilen bazı önemli bilgiler şunlardır:
top
sürümü ve sistem saat bilgisi.- Yüksek düzeyde sistem kullanımı ve yük değerleri (load average).
- CPU kullanımı: Toplam CPU kullanımı ve her işlem için ayrıntılı CPU kullanımı.
- Bellek kullanımı: Toplam bellek kullanımı ve her işlem için ayrıntılı bellek kullanımı.
- Çalışan işlemler: Sistemde çalışan işlemlerin listesi ve bunların PID (Process ID), kullanıcı, CPU kullanımı, bellek kullanımı ve diğer bilgileri.
Özel Sıralama: top
ekranında sıralama yapmak için aşağıdaki tuşları kullanabilirsiniz:
P
tuşu: CPU kullanımına göre sıralar.M
tuşu: Bellek kullanımına göre sıralar.N
tuşu: PID’ye göre sıralar (varsayılan).
Örneğin, P
tuşuna basarak CPU kullanımına göre işlemleri sıralayabilirsiniz.
İşlem Sonlandırma: top
ekranında işlem sonlandırmak için aşağıdaki tuşları kullanabilirsiniz:
k
tuşu: Bir işlemi sonlandırmak için kullanılır. Önce PID’yi girin, sonraEnter
tuşuna basın.
Örneğin, k
tuşunu kullanarak bir işlemi sonlandırabilirsiniz.
Çıkış: top
ekranını kapatmak ve çıkmak için q
tuşuna basabilirsiniz. Bu, top
komutunu sonlandırır.
top
komutu, sistem kaynaklarını ve işlem performansını anlamak ve sorunları tanımlamak için kullanışlı bir araçtır. Gerçek zamanlı izleme yeteneği sayesinde, sistem yöneticileri performans sorunlarını hızlıca tanımlayabilir ve çözebilirler.